ساماریوم
ساماریوم ، یکی از عناصر شیمایی جدول تناوبی است که نماد آن Sm و عدد اتمی آن ، 62 می‌باشد.
تاریخچه
ساماریوم برای اولین بار در سال 1853 توسط شیمیدان سوئیسی ، "Jean Charles Galissard" با عمل جذب خطوط دیدیمیوم کشف شد. در سال 1879 ، توسط شیمیدان فرانسوی ، "Paul Emile Lecoq De Boisbaudran " ، در پاریس جدا شده و کانی Samarskite را بوجود آورد.
نقش بیولوژیکی
ساماریوم هیچ گونه نقش بیولوژیکی ندارد، اما گفته می‌شود که متابولیسم را تحریک می‌کند.
پیدایش
ساماریوم هرگز به‌صورت آزاد در طبیعت یافت نمی‌شود، اما همانند دیگر عناصر کمیاب خاک شامل کانی‌های گوناگونی می‌شود که Monazite ، Bastnasite و Samarskite از آن جمله‌اند. Monazite و Bastnasite به‌صورت منابع تجاری کاربرد دارند. Misch Metal حاوی حدودا %1 ساماریوم بود، اما در سالهای اخیر ساماریوم از طریق فرایندهای تبادل یونی و تکنیکهای عصاره گیری مایعات و الکتروشیمی بدست می‌آید. ساماریوم همچنین از طریق احیا از لانتانوم نیز بدست می‌آید.
خصوصیات قابل توجه
ساماریوم از خاکهای فلزی نادر است که درخشش نقره‌ای براقی دارد. در هوا به مقدار قابل توجهی پایدار است. همچنین این عنصر در هوا در 150 درجه آتش می‌گیرد و سه کریستال فلزی آن نیز وجود دارد که در دمای 734 و 922 درجه تغییر می‌کند.
کاربردها
* نوردهی کربن آرکی در صنعت تصاویر متحرک.
* تغلیظ کریستالهای CaF2 برای استفاده در لیزرهای چشمی
* استفاده به‌صورت جذب کننده نوترونی در راکتورهای هسته‌ای
* استفاده در آلیاژها و هدفونها
* مگنتهای Samarium-Cobalt در ساخت مگنتهای دائمی با مقاومت بالا و نیروی درونی به بزرگی 2200 kA/m کاربرد دارند.
* اکسید ساماریوم در شیشه‌های اپتیکی برای جذب اشعه مادون قرمز موثر است.
* ترکیبات ساماریوم به‌صورت حساس‌کننده‌های فسفری در اشعه مادون قرمز عمل می‌کنند.
* اکسید ساماریوم ، کاتالیزوری برای کم کردن آب و هیدروژن‌زدایی از اتانول می‌باشد.
ترکیبات
* Fluorides
o SmF2
o SmF3
* Chlorides
o SmCl2
o SmCl3
* Bromides
o SmBr2
o SmBr3
* Iodides
o SmI2
o SmI3
* Oxides
o Sm2O3
* Sulfides
o Sm2S3
* Selenides
o Sm2Se3
* Tellurides
o Sm2Te3
ایزوتوپها
ساماریومی که به‌صورت طبیعی بوجود می‌آید، از 4 ایزوتوپ پایدار تشکیل می‌شود که عبارتند از : sm144 , Sm150 , Sm154 و سه ایزوتوپ رادیواکتیوی دارند که شامل Sm147, Sm148 , Sm149 می‌شود. بیشترین ایزوتوپ آن از نظر فراوانی (Sm152 (%26.75 می‌باشد. در میان ایزوتوپهای رادیواکتیوی آن ، Sm148 با نیمه عمر 7E+15 سال Sm194 با نیمه عمر 2E+15 سال و Sm147 با نیمه عمر 1.06+11 سال پایدارترین آنها می‌باشند. همچنین این عنصر 5 Meta State دارد که پایدارترین آنها Sm141m (t 22.6minutes) , 141m-Sm (t 22.6 minutes) , 143m1-Sm (t 66 seconds) and 139m-Sm (t 10.7 seconds می‌باشند.
حالت Decay اولیه قبل از ایزوتوپ پایدان Sm152 الکترون گیری و حالت اولیه بعد از آن Beta Minus Decay می‌باشد. محصول Decay اولیه قبل از sm152 ایزوتوپهای عنصر Promethium و محصول اولیه بعد از آن ، ایزوتوپهای عنصر Europium می‌باشد.
هشدارها
تمام ترکیبات ساماریوم بسیار سمی هستند. و برای چشم و دست بسیار سوزش‌آور می‌باشند. غبار فلز این عنصر ، آتش‌زا و قابل انفجار است.